De parochie heeft vijf priesters. Zij zijn beschikbaar voor het bedienen van sacramenten zoals doop, biecht en huwelijk. Ook bij ernstige ziekte of een sterfgeval kunt u een beroep op hen doen. Mocht u behoefte hebben aan een persoonlijk gesprek dan kunt u daarvoor een afspraak maken na de dienst of via het secretariaat. Onze priesters spreken o.a. Nederlands, Russisch, Oekraïens, Grieks en Engels.

Doop

Voorbereiding op de doop in de parochie van de heilige Nikolaas

Met deze tekst willen we u informeren over de voorbereiding op de doop in onze parochie. 

Organisatorisch 

Doopaanvragen worden naar het parochiesecretariaat gestuurd. Daarna begint het doopproces (zie hieronder). De ouders vullen een vragenlijst in om het doopcertificaat en het doopregister in te vullen (Stuur het ingevulde formulier naar de kerk). Er wordt een datum vastgesteld voor een voorbereidend gesprek (gesprekken), daarna een datum voor de doop zelf. Na de doop krijgen de ouders een doopcertificaat toegestuurd.

Voorbereiding (catechumenaat)

Een doop vereist voorbereiding. Deze voorbereiding wordt het catechumenaat genoemd, de doopleerling een catechumeen. Bij dit proces zijn zowel de ouders als de peetouders betrokken. Doel van de doopvoorbereiding is om een duidelijk inzicht te geven in de betekenis van de doop en de betrokkenen er spiritueel op voor te bereiden. 

Allereerst is het noodzakelijk dat zowel ouders als peetouders (als ze dat niet regelmatig doen) ten minste één van de Evangeliën lezen, bijvoorbeeld Markus (het meest directe en korte), Mattheüs (het meest gestructureerde) of Johannes (het meest mystieke). Het Evangelie is het fundament van het christelijk leven. Zowel peetouders als ouders moeten daarnaast de geloofsbelijdenis grondig bestuderen. 

Ten tweede is het belangrijk om zich in de betekenis van de doop te verdiepen. Een lijst met nuttige teksten is bijgevoegd. 

Spirituele voorbereiding

Naast het bestuderen en begrijpen van het sacrament is het wenselijk dat vóór de doop ook de peetouders en (Orthodoxe) ouders te biecht gaan, zodat zij na de doop samen met de pas gedoopte de heilige Communie kunnen ontvangen. Biechten kan op zaterdag tijdens de vigilie, op zondag vanaf 9.30 uur tot aan de evangelielezing, of op afspraak. 

Peetouders

Traditioneel moet een jongen ten minste een peetvader hebben, en een meisje een peetmoeder. Er zijn in de regel niet meer dan twee peetouders. In de omstandigheden van het leven in het Westen eisen wij dat ten minste één van de peetouders een Orthodox christen is; uiteraard moeten beide peetouders gedoopt zijn. 

De peetouders nemen een serieuze verantwoordelijkheid op zich. Zij belijden het geloof namens het kind en antwoorden bevestigend op de vraag naar de vereniging van de dopeling met God. Door ermee in te stemmen peetouder te worden, stemt de persoon ermee in deel te nemen aan de geestelijke en kerkelijke opvoeding van het kind, opdat het kind in de toekomst zelf kan zeggen: “Ik geloof”. Daarom is het beter als peetouders zelf ook betrokken zijn bij het leven van de Kerk. 

De peetouders zijn fysiek aanwezig bij de doop. Alleen in uitzonderlijke gevallen is deelname op afstand toegestaan.

Waar vindt de doop plaats?

Onze kerk heeft een kleine doopkapel. Er is plaats voor ca. 20-25 mensen. Als er een groter aantal gasten wordt verwacht, vindt de doop plaats in de grote kerk. Besprek dit vooraf met de priester.

Duur van de dienst

De doopplechtigheid duurt ongeveer 45 minuten tot een uur. Kom alstublieft 15-20 minuten voor het begin van de dienst.

Taal van de dienst

De dienst kan worden gehouden in het Kerkslavisch, Nederlands, Engels, Grieks, Frans, Duits en modern Russisch. Gelieve de taal/talen van de dienst vooraf met de priester af te spreken.

Doopformulier en doopbewijs

Tijdens de voorbereiding vult u een vragenlijst in. Deze vragenlijst wordt gebruikt om de doopakte en het parochieregister in te vullen. Alle gegevens op de vragenlijst worden overeenkomstig de wet vertrouwelijk behandeld.

Een patroonheilige kiezen

Er bestaat een traditie om een kind naar een heilige te vernoemen. Vroeger ging dit soms “volgens de kalender” (dat wil zeggen: kinderen kregen de naam van de heilige die op hun verjaardag wordt herdacht); tegenwoordig kiezen ouders meestal een heilige die qua leven of spiritualiteit dicht bij hen staat. De keuze van de naam is aan de ouders. Er bestaat een speciale “naamgevingsrite” op de achtste dag na de geboorte, hoewel die lang niet overal in acht wordt genomen. In het aanvraagformulier kunt u de heilige en zijn/haar gedenkdag vermelden (zie Wikipedia bijvoorbeeld ). Bedenk dat kalenders meestal de datum aangeven volgens de kerkelijke (Juliaanse of oude) tijdrekening: de datum volgens de moderne kalender is 13 dagen later. Zo valt de herdenking van de heilige Nikolaas volgens de kerkelijke kalender op 6 december en volgens de wereldlijke kalender op 19 december. Een laatste opmerking: volgens de traditie worden meisjes niet vernoemd naar de Moeder Gods, Maria. 

Na de doop

De doop is de toegang tot het christelijke leven. Kort na de doop (meestal op de daaropvolgende zondag) ontvangt de gedoopte de heilige Communie. In onze parochietraditie ontvangt de pas gedoopte als eerste de Communie. Daarna is het aan te bevelen regelmatig naar de kerk te komen, het kind te laten wennen aan de kerkruimte, aan de diensten, aan het samen bidden (thuis en in de kerk). De parochie biedt ook activiteiten voor kinderen.

Wat moet u voorbereiden?

– Een doopjurk. De symboliek van de doopjurk is dat de dopeling in de doop wordt vernieuwd en gezuiverd. Daarom moet de doopjurk altijd wit zijn. Er bestaan speciale doopjurken (ook in Nederland, zoek maar op “doopjurk” op internet), maar als u geen speciale doopjurk hebt, kunt u een eenvoudig wit jurkje of hemdje kopen. Het hemd wordt alleen gedragen na de onderdompeling in water; aan het begin van de dienst mag het kind in alle kleding gekleed zijn. Graag echter sokken en geen maillot aandoen vanwege de zalving van de voeten aan het begin van de doop. 

– Een doopkruisje en een ketting of koord

– Twee nieuwe witte handdoeken

– Bepaal naar welke heilige u uw kind wilt laten vernoemen. 

– Gelieve voor elke aanwezige een kaars te kopen (deze worden tijdens de dienst door de priester aangestoken).

– Soms schenken de peetouders het petekind een icoon van zijn of haar patroonheilige. 

Praktische zaken

– Op zaterdag en maandag is er markt in de buurt van de kerk en is het erg moeilijk om te parkeren. Maak ook anderen die bij de dienst aanwezig zijn hierop attent.

– Parkeren in de omgeving is erg duur, ongeveer 7,50 euro per uur.

– Kinderen mogen een kaars vasthouden tijdens de doop, maar de ouders worden verzocht erop toe te zien dat zij niet met hun kaars zwaaien.

– Foto’s en video’s zijn toegestaan, maar mogen de dienst niet verstoren.

– Technische voorzieningen voor videoverbinding zijn beschikbaar in overleg.

Doop van volwassenen

Volwassenen die gedoopt willen worden of zich van een andere christelijke denominatie tot de Orthodoxie willen bekeren, ondergaan een langere en meer diepgaande voorbereiding. Ze schrijven een motivatiebrief aan de Metropoliet, waarin ze zijn zegen vragen voor de doopvoorbereiding. Na de voorbereidingsperiode (ongeveer een jaar) wordt de doop uitgevoerd in de doopvont van de kapel, waar een volledige onderdompeling voor volwassenen mogelijk is. Doopjurken voor volwassenen zijn beschikbaar.

Canonieke jurisdictie

De parochie van de heilige Nikolaas van Myra valt onder het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel. De regerende bisschop is metropoliet Athenagoras van België en Nederland. Sacramenten die in de kerken van het Oecumenisch Patriarchaat worden toegediend, worden erkend in alle plaatselijke orthodoxe kerken, met inbegrip van de Russisch-orthodoxe kerk. Het is belangrijk te onthouden dat men door de doop toetreedt tot de ene Orthodoxe kerk, niet tot een “jurisdictie”.

Bijdrage 

Wanneer iemand gedoopt wordt, is het gebruikelijk om een donatie te doen. Met een gift dekt u de kosten (voor elektriciteit, gas) en steunt u de activiteiten van de parochie. De waarde van de donatie kunt u zelf bepalen aan de hand van uw mogelijkheden. Voor elke doop dragen wij 50 euro af aan het bisdom; het resterende bedrag komt ten goede aan de parochie. U kunt een gift overmaken op de rekening van de parochie (IBAN: NL25 INGB 0004 1636 83, met vermelding van de doopdatum) of deze in de enveloppe aan de priester overhandigen. Gelieve de kaarsen apart te betalen bij de kaarsentafel.

Literatuurlijst ter voorbereiding

Evangelie

Tijdens de voorbereiding is het wenselijk dat de ouders, peetouders en de dopeling zelf, als deze volwassen is, ten minste één Evangelie volledig lezen. Sowieso is het gebuikelijk dat gelovigen het Evangelie regelmatig lezen, idealiter elke dag. 

Dienst van de doop

Deze wordt toegestuurd als een apart document. Het is erg nuttig om deze dienst door te nemen en hier rustig de tijd voor te nemen.

• Argenti e.a., “De levende God” (Nederlandse vertaling Jozef Wijker), uitgeverij Iveron, 2012 (Een uitstekende en uitgebreide inleiding op het Orthodoxe Christendom)
• Vladimir Lossky, “Commentaar op de Geloofsbelijdenis”, op aanvraag bij de priesters te verkrijgen. (Zeer diepe en spirituele uitleg van de Geloofsbelijdenis die de dopeling en/of de peetouders uitspreken tijdens de doopdienst)
• Aartsbisschop Paul van Finland: “Ons Geloof”, Parochie Amsterdam, 1983

Eenvoudige maar goed leesbare catechismus

• Aartspriester Sergius Heitz, “Christus in u: verwachting van heerlijkheid. Orthodox geloofsonderricht voor volwassenen en opgroeiende gelovigen”, Uitgeverij Klooster Johannes de Doper, 1984 (Catechismus die speciaal geschreven is voor volwassenen die de Orthodoxie ontdekken)
• Metropoliet Kallistos Ware, “The Orthodox Church”, uitgeverij Penguin, 1993 (en herdrukken) (De meest toegankelijke en volledige kennismaking met het Orthodoxe Christendom)
• Vader Alexander Schmemann, “Of Water and Spirit”, uitgeverij SVS Press, 1974 (en herdrukken) (Essentiële lezing voor iedereen die de betekenis van de Doop voor de dopeling en de gehele Kerk wil begrijpen)
• Vader Thomas Hopko, “The Orthodox Faith” (Toegankelijke en eenvoudige uitleg van het geloof van de Kerk en de praktijk van het geestelijk leven)
• Lev Gillet, “The Year of Grace of the Lord: A Scriptural and Liturgical Commentary on the Calendar of the Orthodox Church”, uitgeverij SVS Press (Een prachtige manier om het kerkelijk jaar en de kerkelijke lezing van de Schrift mee te maken)
• Archimandriet Nectarios (Antonopoulos), “Terugkeer. Berouw hebben en biechten. Terugkeer tot God en tot Zijn Kerk”, uitgeverij Orthodox Logos (Prachtig werk waarmee de ouders en peetouders (en een volwassen dopeling zelf) zich kunnen voorbereiden op de biecht)

Huwelijk

Praktische informatie over het kerkelijk huwelijk in de parochie heilige Nikolaas

Voor een huwelijkskroning bestaan “harde” en “zachte” vereisten.

“Harde” vereisten:

• Voorwaarde voor een kerkelijk huwelijk is een huwelijk bij de burgerlijke stand (ongeacht in welk land). Dit is een vereiste van zowel de wereldlijke als de kerkelijke regelgeving.
• Er zijn bepaalde tijden en periodes voor het voltrekken van een huwelijk. Huwelijken worden niet voltrokken op dinsdag, donderdag en zaterdag en tijdens meerdaagse vastenperiodes (zie hiervoor het Gebedenboek).
• Wij adviseren aan om te trouwen op een zondagmiddag na de liturgie, rond 13:00-14:00 uur. Idealiter (dit is de bedoeling van de Kerk) ontvangt het bruidspaar de Heilige Communie voorafgaand aan de huwelijkskroning. De kerkregels staan echter ook toe dat op maandag, woensdag of vrijdag wordt getrouwd.
• Voor elk huwelijk is de zegen van de bisschop vereist. Om deze zegen aan te kunnen vragen is de volgende informatie nodig:
  • Volledige naam van beide echtelieden
  • Geboorteplaats en -datum van beide echtelieden
  • Plaats (stad, kerk) en datum van de door/aanneming van beide echtelieden 
  • Een kopie van de huwelijksakte
• Beide echtgenoten moeten orthodox zijn. Voor een huwelijk met een christen uit een andere denominatie is een aparte zegen van de bisschop nodig.
• Een kerkelijk huwelijk met een niet-christen is niet mogelijk.
• Als beide echtgenoten eerder kerkelijk getrouwd zijn geweest, bestaat er een speciale dienst voor tweede huwelijken.

“Zachte” vereisten:

• Aan het huwelijk gaat een voorbereiding met het echtpaar vooraf. We vragen hen om literatuur te lezen en voeren gesprekken. Het doel is tweeledig – aan de ene kant om elkaar te leren kennen, aan de andere kant om de betekenis van het huwelijk uit te leggen. Het is belangrijk dat het huwelijk geen “ritueel” is, maar een bewust kerkelijk sacrament. Tijdens het gesprek kunnen ook alle praktische aspecten worden besproken.
• Naast een praktische voorbereiding is ook een geestelijke voorbereiding wenselijk. De sacramenten van biecht en Communie zijn hierbij belangrijk, maar ook gesprekken onderling over het huwelijk en de plaats van het geloof daarin.
• Het huwelijk zelf wordt meestal op zondag na de liturgie gevierd. Het is gebruikelijk dat het bruidspaar tijdens deze liturgie de communie ontvangt. De communie wordt voorafgegaan door biecht – idealiter tijdens de avonddienst de dag ervoor of op afspraak, anders ’s ochtends voor de liturgie (in onze kerk vanaf 9:30).

Enkele teksten voor de voorbereiding

De betekenis van het christelijk huwelijk 

Een mooie voorbereiding is om minstens één Evangelie te lezen. Het Evangelie is het hart van het christelijke leven; tijdens de dienst maakt het echtpaar een rondgang rond het Evangelie. De centrale vraag van het Evangelie (en van het leven) is: wie is Jezus Christus? Gewoon een goed mens? Een wijze leraar net als Gandhi en Martin Luther King? Of God die als mens tot de mensen is gekomen? 

Werken over het huwelijk

Tekst van de huwelijksdienst

• Meyendorff, Fr John. Marriage: An Orthodox Perspective, ISBN 9780913836057 (Geschiedenis en uitleg van de orde van dienst van het huwelijk. Ietwat droog maar erg gedegen en een goede manier om meer diepgang te krijgen bij de dienst zelf)
•  Evdokimov, Paul. The sacrament of love: the nuptial mystery in the light of the Orthodox Tradition, ISBN: 088141042X (Een van de eerste boeken over het huwelijk in de Orthodoxe traditie, in het Frans geschreven. Hierdoor een beetje filosofisch van stijl) 
• Webber, Fr Meletios. Bread & Water, Wine & Oil: An Orthodox Christian Experience of God, ISBN 1888212918 (Commentaar op de sacramenten, waaronder het huwelijk, door “onze” vader Meletios)
•  Fr. John Mack. Preserve Them, O Lord, ISBN: 9781888212013  (Vrij Amerikaanse “self-help” gids voor toekomstige echtparen. Bevat nuttige teksten van Meyendorff, Hopko en anderen)
• David & Mary Ford. Marriage as a Path to Holiness: Lives of Married Saints, ISBN: 9781878997524 (Mooi voorwoord door Metr. Kallistos, inspirerend als tegenhanger op de vele levens van monniken en asceten) 
• Chryssavgis, Fr John. Love, Sexuality and the Sacrament of Marriage, ISBN: 9781885652034 (Vrij theologisch werk van een vooraanstaand Grieks-Amerikaans auteur) 
• Sherrard, Philip. Christianity and Eros: Essays on the Theme of Sexual Love, ISBN: 9789607120106 (Sherrard was een van de vertalers van de Philokalia uit het Grieks. Hij woonde een groot deel van zijn leven in Griekenland en was eerder een filosoof dan een theoloog. Mooie, vrije gedachtegang) 
• Elchaninov, Fr Alexander. The Diary of a Russian Priest, ISBN 978-0-88141-000-6 (Een van de fundamentele boeken over Orthodoxe spiritualiteit, ideaal voor de vasten. Bevat een prachtig stuk over het huwelijk) 
• Fr Philip LeMasters, Ph.D. Toward a Eucharistic Vision of Church, Marriage, Family and Sex, ISBN 1-880971-85-2 (Recente publicatie waarin ook het verschil tussen Christelijke tradities wordt besproken)

Praktische aspecten

De praktische aspecten worden besproken tijdens het voorbereidingsgesprek. Hieronder enkele punten die aan de orde kunnen komen:

• Als de kroning na de Liturgie wordt gehouden, is het mogelijk voor het echtpaar om daarna in aparte ruimtes iets te eten en zich te kleden.
• Ook is het mogelijk om na de plechtigheid een eenvoudige ontvangst in de koffiekamer te houden. Dit moet wel van tevoren worden afgesproken in verband met opruimen en afsluiten van de kerk.
• De trouwringen worden in de kerk omgedaan, niet bij de burgerlijke stand op het gemeentehuis. De ringen moeten ten minste op de dag van het huwelijk vóór het begin de liturgie bij de priester zijn, zodat ze tijdens de liturgie op het altaar liggen.
• De echtelieden houden een kaars vast in hun linkerhand. Het is noodzakelijk om deze voor te bereiden. Let erop dat de kaarsen niet op de handen van het bruidspaar kunnen druipen. Meestal worden de kaarsen versierd met bloemen of ten minste een kartonnen rondje. 
• Er zijn verschillende manieren voor het bruidspaar om de kerk binnen te gaan. Meestal wordt de bruidegom eerst door zijn moeder de kerk binnengeleid, dan de bruid door haar vader. Soms gaat het bruidspaar samen naar binnen.
• Er bestaat ook een traditie dat er een kind met een ikoon aan elk van de echtelieden voorafgaat – voor de bruidegom een ikoon van de Verlosser, voor de bruid een ikoon van de Moeder Gods. Deze ikonen worden meestal geschonken door ouders of getuigen.
• Er bestaan ook verschillende tradities met betrekking tot de kronen. Er bestaan “Russische” kronen (echte kronen) en “Byzantijnse” (in de vorm van laurierbladeren, gemaakt van zilver, goud of zelfs levende bloemen). Ook wordt er op verschillende manier mee omgegaan: soms worden de kronen de hele tijd boven het hoofd gehouden (in dat geval zijn er meerdere kroondragers nodig, want één persoon kan een kroon niet zo lang vasthouden), soms worden ze alleen tijdens de drie rondgangen rond de centrale standaard boven het hoofd gehouden.
• Er bestaat ook een traditie waarbij het bruidspaar op een (witte, nieuwe) doek staat.
• We doen altijd ons best om een koor te vinden. Dit hangt af van veel factoren; we kunnen geen koor garanderen.
• We hebben een korte beschrijving van de huwelijksdienst, deze kan aan het concrete echtpaar worden aangepast en aan niet-Orthodoxe huwelijksgasten worden uitgedeeld. 
• Het is niet toegestaan om rijst of iets anders te gooien bij het verlaten van de kerk. 
• In de periode na de dienst stuurt het secretariaat van de parochie een huwelijksakte aan het echtpaar.
• Onze parochie kent geen “tarieven”. Wel is een bijdrage aan de parochie gepast; onze kerk heeft geen externe inkomsten. Enkele vingerwijzingen:
  • Voor elk huwelijk betaalt de parochie een afdracht van €50 aan het bisdom. Wat meer is, komt ten goede aan de parochie. 
  • Als er een koor is, is het gepast om de zangers (vrijwilligers) een bescheiden bedrag te geven. Het makkelijkste is een envelopje per persoon, dan hoeft de koorleider geen geld te wisselen en rekensommen te maken.
  • De bijdrage kan aan de parochie worden overgemaakt (graag o.v.v. “huwelijk” en de naam van de echtelieden) of aan de priester worden gegeven. 

Dit alles zal nader besproken worden tijdens het gesprek.